وسواس؛ حساسیتی افراطی
تاریخ انتشار: ۲۱ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۰۸۷۷۱
با نزدیک شدن به عید نوروز، خانه‌تکانی هم از راه می‌رسد و برای برخی، خانه‌تکانی به رفتاری وسواس‌گونه تبدیل می‌شود و در ادامه مشکلات شدید روحی و جسمی را برای فرد به همراه دارد که باید درمان شود تا زمینه‌ساز اختلالات روانی بیشتری در فرد نشود.
به گزارش خبرنگار ایمنا، اواخر سال و اسفندماه که می‌شود، بانوان ایرانی طبق سنت هرساله تصمیم به آماده و تمیز کردن خانه‌ها برای سال نو می‌گیرند، «خانه‌تکانی» سنتی قدیمی است که اگر به طور معمول انجام گیرد، آدابی اصولی در زندگی است که باید رعایت شود، اما در مقابل برای برخی، خانه‌تکانی با افکار وسواس‌گونه و در ادامه مشکلات شدیدی هم برای خود و هم برای اطرافیان همراه است، افکاری که شاید در طول سال نیز با آن روبه‌رو بوده‌اند، اما با نزدیک شدن به ایام خانه‌تکانی بیش از پیش به وسواس عملی تبدیل می‌شود، وسواس در بانوان که ممکن است به جایی برسد که خانواده‌ها را به دردسر بیندازد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
متخصصان امر مطرح کردند که شست‌وشوی افراطی تنها یکی از شاخه‌های وسواس عملی است و افرادی که این اختلال را دارند تصور می‌کنند که آلودگی‌های محیط به آنها آسیب می‌زند و در مقابل در حد افراطی به شست‌وشو و تمیز کردن می‌پردازند و به نظرشان هیچ‌گاه این شستشوها کافی نیست و تمامی ندارد.
طبق تحقیقات این نوع از وسواس بیشتر در بانوان رایج است و علاوه بر مشکلات روحی و روانی که برای خود و اطرافیان‌شان به‌وجود می‌آورد، منجر به مشکلات جسمانی نیز می‌شود و التهاب و بیماری‌های پوستی و آلرژی، از مهمان‌های ناخوانده این اختلال خواهد بود.
روانشناسان معتقد هستند، شدت وسواس در افراد متخلف، متفاوت است و خود نیز انواع مختلفی دارد؛ کمال‌گرایی، آلودگی، علمی و انواع مختلف دیگری که در زمینه‌های گوناگون افراد به آن دچار می‌شوند و زندگی معمول آنها دچار چالش می‌شود، هر کدام از انواع وسواس نشانه‌های مربوط به خود را دارد، اما تمام این رفتارها و اختلالات باید اصلاح و درمان شود، زیرا می‌تواند فرد را تا مرز جنون پیش ببرد.
دردسرهای خانه‌تکانی و وسواسزهره قلیلی، مشاور خانواده در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص معنا و تعریف وسواس می‌گوید: وسواس فکری و عملی به معنای حساسیت افراطی است که در دو نوع تعریف می‌شود.
وی با اشاره به وسواس فکری و ایجاد اضطراب در پی آن، می‌افزاید: وسواس فکری یک سری افکار سمج، مزاحم و بسیار ناراحت‌کننده هستند که بدون اراده به سراغ فرد می‌آیند و اضطراب شدیدی را در فرد ایجاد می‌کند.
این مدرس و مشاور خانواده ادامه می‌دهد: وسواس عملی هم هنگامی است که فردی افکار سمج به سراغش بیاید و او برای رهایی از اضطراب، یک سری اعمال تکراری انجام دهد که به‌تدریج آن اعمال، غیرارادی شده و به وسواس عملی تبدیل می‌شوند.
وی درباره وسواس عملی، می‌گوید: برای مثال فردی فکر می‌کند دستانش ناقل ویروس کرونا است و اضطراب شدیدی او را درگیر می‌کند و برای آنکه از این ترس و اضطراب رها شود، بارها دستش را می‌شوید و درگیر وسواس عملی می‌شود که باید درمان شود تا زمینه‌ساز مشکلات عمیق روانی و جسمی در افراد نشود.
قلیلی با بیان اینکه گاهی کمال‌گرایی نیز نشانه وسواس است، تصریح می‌کند: اضطرابی که با روش‌های معمول آرام نشود، وسواس است، همچنین یکی دیگر از نشانه‌های وسواس کمال‌گرایی است، البته کمال‌گرایی که فرد را از زندگی عادی و معمولی خود بازدارد، نشان‌دهنده وسواس است.
نشانه‌های وسواس فکری چیست؟وی در تعریف دیگر نشانه‌های وسواس، می‌افزاید: یکی از نشانه‌های وسواس شک و دودلی، درواقع ناتوانی در تصمیم‌گیری‌ها و انجام امور است و باید مدام در حال تغییر تصمیم خود خواهد بود، چرا که گمان می‌کند تصمیمی که گرفته است، وی را آن‌طور که باید به نتیجه نخواهد رساند.
این مدرس و مشاور خانواده اضافه می‌کند: نشانه دیگر وسواس عملی، بررسی کردن است، به این دلیل که افراد درگیر با وسواس تردید در انجام کارها دارند و کارهای انجام شده را به طور مرتب بررسی می‌کنند، برای مثال همواره بررسی می‌کنند که آیا اجاق گاز را خاموش کرده‌اند، آیا خودروی خود را قفل کرده‌اند و تمام امور روزانه و فردی و اجتماعی خود را آنقدر بررسی می‌کنند تا مطمئن شوند، آن‌طور که باید انجام شده است.
وسواس زمینه ژنتیکی داردوی در خصوص افرادی که بیشتر درگیر این بیماری می‌شوند، می‌گوید: وسواس زمینه ژنتیکی دارد و آمار وسواس در اصفهان و شهرهای سنتی بسیار بالا است، شهرهایی که درگیر آداب و رسوم و سنت‌های افراطی هستند، بیشتر درگیر وسواس می‌شوند.
قلیلی خاطرنشان می‌کند: خود افراد زمینه ابتلاء به وسواس را با انجام تشریفات بیش از حد به‌وجود می‌آورد و افرادی که معیارهای بالایی دارند و بیش از اندازه کمال‌گرا هستند، به طور قطع بیشتر از سایر افراد درگیر وسواس می‌شوند.
اهمیت مقابله با افکار وسواسگونهوی درباره وسواس در ایام خانه‌تکانی، اظهار می‌کند: وقتی افکار وسواس‌گونه به سراغمان آمد، برای مثال جایی را تمیز می‌کنیم و بعد به نظرمان می‌رسد که تمیز نشده و باید آن عمل را چندین بار تکرار کنیم، نشانه‌های تکراری و دودلی و اضطراب را خود می‌بینیم، لذا لازم است بدانیم که در این شرایط خانه‌تکانی به یک کار وسواسی تبدیل شده است و ادامه آن می‌تواند فرد را با اختلالات روانی بیشتری درگیر کند.
این مشاور خانواده در خصوص راهکار و درمان وسواس خانه‌تکانی، می‌گوید: باید از کمال‌گرایی دست برداریم و نظافت خانه را تقسیم کنیم، لازم نیست همه کارها را در حد عالی انجام دهیم؛ بهتر است کار را تقسیم می‌کنیم و هربار نظافت یک بخش را انجام دهیم، همچنین نباید به افکار مزاحم و وسواس‌گونه برای تکرار تمیز کردن محل زندگی توجه کرد، زیرا ادامه این روند آسیب‌زا خواهد بود.
وی با بیان اینکه باید در خانه‌تکانی به میزان کافی بسنده کنیم، می‌افزاید: در انجام کارها یک میزان کافی و یک میزان کامل داریم، اگر درگیر میزان کامل شویم یعنی از وسواس تبعیت می‌کنیم، اما میزان کافی یعنی تا حد استاندارد کار را انجام می‌دهیم و بیش از آن دیگر، انجام آن کار را رها می‌کنیم تا دچار وسواس و مشکلات ناشی از آن نشویم.
مواجهه؛ بهترین درمان وسواس عملیقلیلی در خصوص درمان وسواس، می‌گوید: انواع روش‌های درمانی مانند درمان‌های دارویی و روان‌درمانی برای وسواس وجود دارد که بهترین درمان وسواس، برای وسواس فکری و افکار سمج، پذیرش این افکار است؛ درواقع باید این افکار را بپذیریم و بدانیم که این افکار درمانی ندارند و زمانی که پذیرش انجام شود، فکرها به سراغمان می‌آیند و بعد عبور می‌کنند و تمام می‌شوند؛ نباید از این افکار بهم بریزیم، زیرا تنها یک فکر هستند و رابطه‌ای با اتفاقات روزمره ندارند.
وی ادامه می‌دهد: برای مثال مادری که نگران است که از فرزندش به درستی مراقبت نکند، باید بپذیرد که این افکارش با بیماری فرزندش هیچ ارتباطی ندارد.
این مدرس و مشاور خانواده می‌گوید: بهترین کار برای وسواس عملی نیز مواجهه است، یعنی باید عکس آن کاری که نسبت به آن وسواس داریم، انجام دهیم؛ درواقع اگر جایی از محل زندگی خود را بیش از پنج بار دستمال می‌کشیم، بعد از یک بار دستمال کشیدن به خودمان بگوییم که دیگر کافی است و عمل را متوقف کنیم.
وی خاطرنشان می‌کند: البته به همین سادگی هم نمی‌توان با وسواس فکری و عملی روبه‌رو شد و بسیاری از اوقات روان‌درمانی‌های عمیقی نیاز است تا فرد با جلسات متعدد به درمان برسد.
کد خبر 646300منبع: ایمنا
کلیدواژه: خانه تکانی خانه تکانی عید نوروز خانه تکانی منازل وسواس وسواس فکری اختلال روانی درمان وسواس اصول خانه تکانی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق نشانه های وسواس مشاور خانواده وسواس فکری درمان وسواس کمال گرایی وسواس عملی وسواس گونه خانه تکانی برای مثال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۰۸۷۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حذف عملی ایران از کریدورهای تجاری
در خبرها آمده که اولین قطار ترانزیتی افغانستان-ترکیه از اول اردیبهشت در مسیر ایران متوقف شده است. این قطار که حامل سنگ کالک است، قرار بود اولین قطاری باشد که بعد از تکمیل راه‌آهن خواف-هرات در تابستان گذشته از این محور راهی ترکیه شود. درباره علت این اتفاق، اگرچه گمان‌هایی وجود دارد، اما رسما توضیحی داده نشده است. این اتفاق در بستر آنچه به «تقابل کریدورهای تجاری» شهرت یافته، درخور توجه است. با وجود اینکه به لحاظ ژئوپلیتیک و دسترسی، ایران محوری‌ترین موقعیت را در محل اتصال سه قاره جهان دارد و می‌توانست قلب ترانزیت جهان باشد، اما حضور ایران در هفت مسیری که در یکی، دو دهه اخیر برای اتصال شرق و غرب و شمال و جنوب عالم مدنظر بوده، بسیار اندک است و تقریبا همه آنها ایران را دور می‌زنند. در مسیر جاده ابریشم چین-اروپا، عمدتا استفاده از مسیر دریایی ایران در خزر مدنظر است. کریدور شمال-جنوب که قرار است از ایران بگذرد، همچنان با مشکل عدم تکمیل دو خط آهن چابهار-زاهدان و رشت-آستارا مواجه است. این در حالی است که برای مثال، ترکیه بخش اصلی در شش مسیر است و تنها در مسیر دریایی جاده ابریشم چین به اروپا نام ترکیه دیده نمی‌شود.
حذف عملی ایران از کریدورهای تجاری با وجود نزدیک‌تر و ارزان‌تر بودن ترانزیت از طریق ایران، تنها یکی از نمونه‌هایی است که حکایت از بلااستفاده‌ماندن موقعیت ژئوپلیتیک کشور دارد. در حوزه‌های دیگر نیز، به‌ویژه در خلیج فارس، مزیت‌های ژئوپلیتیک ایران در حال رنگ‌باختن است. رابرت کاپلان در کتاب مرجعش (the Revenge of Geography) از موقعیت «محوری» ایران در خاورمیانه می‌گوید و تأکید می‌کند که «امتیاز موقعیت مکانی ایران در جنوب هارتلند مکیندر و داخل ریملند سپایکمن مهم‌تر از هر عامل دیگری است». ایران بر سر راه شرق و غرب و رابط طبیعی بین آسیای میانه، شبه‌قاره هند و خاورمیانه است. دامنه‌های غربی رشته‌کوه‌های زاگرس بر بین‌النهرین مسلط است. ایران بالقوه دارای بیشترین نفوذ طبیعی بر آسیای میانه و قفقاز است. کاپلان توجه می‌دهد که تمام نفت خاورمیانه بزرگ، یا در جنوب ایران است یا در شمال ایران و ایران در بهترین موقعیت برای ترانزیت نفت و اشراف بر مسیرهای انتقال آن قرار دارد. موقعیت ایران و فلات ایران به‌عنوان «قلعه خاور نزدیک» به ایران امکان داد تا نخستین امپراتوری جهان را بنا نهد و در مقاطعی هم‌زمان در آتن و آسیای میانه حضور داشته باشد. ایران برخلاف بسیاری از کشورهای خاورمیانه، کشوری بی‌تاریخ و مصنوعی نیست و سابقه مستمر ملت-دولت‌سازی ایران بیش از هر دولت دیگری در منطقه است. به لحاظ جغرافیای فرهنگی، ایران در طول تاریخ خود همیشه جذابیت تمدنی داشته و از اروپای شرقی تا بغداد و تا کلکته به نوعی قلمرو فرهنگ فارسی بوده است.
ایران از مزیت‌های ژئوپلیتیک بی‌نظیری نیز در خلیج فارس برخوردار است. چهار جزیره ایرانی در نوار شمالی تنگه هرمز، اشراف ایران بر این آبراه حیاتی را تأمین می‌کنند. ایران بیشترین ساحل را در خلیج فارس دارد، آب در جوار سواحل ایران بیشترین عمق را دارد و خطوط تفکیک تردد دریایی ناچارا از مجاورت شش جزیره ایرانی در خروجی غربی تنگه هرمز می‌گذرند. ضمن اینکه ایران با بیش از ۵۰۰ کیلومتر مرز با دریای عمان و دریای عرب و وجود بندر چابهار، بهترین انتخاب برای دسترسی آسیای مرکزی به دریای آزاد است.
اما مزیت‌های ژئوپلیتیک می‌تواند پایدار و همیشگی نباشد. تحولات تکنولوژیک مانند دریانوردی، سلاح‌های موشکی و هسته‌ای، تغییر صف‌بندی قوا در منطقه و جهان، رونق یافتن و متروک‌شدن مسیرهای ارتباطی، افزایش یا کاهش استفاده از برخی منابع طبیعی، شکل‌گیری و فروپاشی ائتلاف‌ها و... بر موقعیت ژئوپلیتیک کشورها تأثیر دارند. بنابراین اگرچه جغرافیای مناطق تقریبا ثابت است، اما مزیت‌ها و معضلات ژئوپلیتیک تحت تأثیر تعامل بین جغرافیا، تصمیمات دولت‌ها و پیشرفت فناوری می‌توانند متحول شوند. مزیت‌های ژئوپلیتیک ایران اکنون به دو دلیل با تهدیدات جدی مواجه است: ۱- بی‌توجهی دولت ایران به کاهش مستمر اهمیت عوامل ژئوپلیتیک و ایدئولوژیک و اهمیت یافتن فزاینده عوامل ژئواکونومیک و ۲- فقدان عمل‌گرایی و انعطاف‌پذیری لازم برای تطبیق خود با تحولات اثرگذار بر نظم ژئوپلیتیک در منطقه و جهان.
دورخوردن ایران توسط کریدورهای تجاری و لوله‌های نفت و گاز، توسعه کرانه‌های جنوبی خلیج فارس در قیاس با عقب‌ماندگی کرانه‌های ایران، احتمال اتصال جاده‌ای ترکیه با آسیای میانه از طریق دالان زنگزور که از زمان صفویه خط قرمز ایران بوده و... می‌توانند آثار سوء ماندگاری بر ژئوپلیتیک ایران داشته باشند. مشکل در انتقال سنگ معدنی افغانستان به ترکیه از طریق ایران، در صورت ادامه می‌تواند افغانستان را نیز متوجه مسیر ترکمنستان آذربایجان کند. تأخیر در تکمیل راه‌آهن چابهار-زاهدان و رشت-آستارا که موجب تعلیق کریدور شمال-جنوب از طریق ایران است، نمونه دیگری از نقش دولت در زائل‌کردن مزیت‌های ژئوپلیتیک است. ضمن اینکه اثرات سوء مشکلات مزمنی مانند ادامه تحریم‌ها و سیاست خارجی ناکارآمد بیشتر است. تصمیمات درست سیاسی می‌توانند بر مزیت‌های ژئوپلیتیک بیفزایند و از معضلات ژئوپلیتیک بکاهند. ایران به خاطر قرارداشتن در منطقه‌ای که دوستان فرهنگی و مذهبی ذاتی ندارد، باید سیاست خارجی ملی‌گرایانه، عمل‌گرایانه و غیرایدئولوژیک داشته باشد، در غیر این صورت تنها می‌ماند.
*منتشر شده در شرق
۳۱۱۳۱۱
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901351
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند